Narodna biblioteka u Rogatici – Sjećanje na knjeginju Milicu

ROGATICA – Povodom 610-godišnjice od smrti najvoljenije srpske carice Milice, kćerke mitskog junaka iz Kosovskog boja 1389. godine, Jug Bogdana, u Narodnoj biblioteci u Rogatici, sinoć je održan istorijsko-dramski program u kome su protagonisti bili članovi Dramsko-recitatorske družine koja radi pri ovoj javnoj ustanovi.

Pošlo se od njenog rođenja u vrijeme vladavine cara Dušana 1335. goodine. Kao djevojka često je boravila carskom dvoru i tako je upoznala svog budućeg muža Lazara Hrebeljanovića, srpskog kneza za koga se udala 1353. godine i sa njim rodila osmoro djece.

Uloga knjeginje Milice posebno je došla do izražaja poslije bitke na Kosovu. Pored lične tragedije i gubitka oca, devet brata i supruga Lazara, bila je odgovorna za srpski narod, za dalju sudbinu Srbije i za svoju djecu.

Na nježna ženska pleća, čulo se večeras, pale su dileme – pokupiti djecu i napustiti Srbiju ili ostati i podijeliti sudbinu svog naroda. Odlučila se za ovo drugo uz pretežak uslov da Srbija, kao što je učinila Vizantija, prihvati vazalni odnos prema Turskoj i sultanu Bajazitu preda u naručje najmlađu kćerku Oliveru.

Tim, iako nepopularnim, ali jedino mogućim, rješenjima, carica Milica je omogućila nastavak srpske državnosti i uz pomoć Turaka istjerala Mađare koji su bili okupirali veliki dio Srbije i učinila niz drugih poteza po kojim je ostala cijenjena i poznata do današnjih dana. Između ostalog izgradila je i obnovima nekoliko manastira. Među njima su manastir Ljubostinja i obnovlčjeni opustošeni Dečani. Nakon što je 1393. Srbiju predala sinu Stefanu Lazareviću, monaški postrig primila je i prve monaške dane provela u manastiru Županjcu kraj Krušpevca.

Umrla je 11. novembra 1405. Pod imenom Prepodobna Evgenija (Lazarević) kao pravoslavna svetiteljka, slavi se 1. ovgusta zajedno sa sinom svetim Stefanom Despotom.

Gledaoce u čitaonici Narodne biblioteke kroz program su proveli Andrej Lakić, Sofija Cvijetić, Sara Nešković i Nikolina Lugonja, a inserte iz epskih pjesama o Kosovskom boju uz gusle pjevao je mladi guslar Nikola Matović. Svi oni su za svoj nastup pobali tople aplauze prisutnih ovoj rijetko uspjeloj manifestaciji.