Na današnji dan počelo NATO bombardovanje Foče

FOČA – Na današnji dan, prije 24 godine, počelo je NATO bombardovanje Foče tokom kojeg su poginula dva vojnika i jedan civil, a grad je pretrpio materijalnu štetu koja je u to vrijeme premašila 50 000 000 njemačkih maraka.

Foča je u periodu od 5.do 10. septembra, za kratko vrijeme, pretvorena u ruinu, avetinjski grad u kojem je vladao strah i agonija. Izolovani, odsječeni, bez relejnih objekata, veza, komunikacije, živjeli su Fočaci.

Avio napadi na Foču otpočeli su bombardovanjem relejnog sistema na Kmur. Narednih dana NATO agresor srušio je četiri mosta, dva gradska na Drini i jedan na Bistrici, kao i most na Drini u Osanici koja je tada pripadala opštini Foča.

Most u Brodu na Drini, uspio je da preživi danonoćno zasipanje bombama, ali je u snažnim dejstvima pogođena stambena zgrada pored mosta. Na sreću nije bilo žrtava, jer se stanovništvo evakuisalo u skloništa. Pričinjena je ogromna materijalna šteta na okolnim objektima.

Gađani su vojni objekti u Ustikolini i Kosovi, položaji VRS, relejne stanice na Osanici i drugim mjestima. Sravnjeno je i selo Tulovići , pet kuća je uništeno, a deset oštećeno.

Radio Foča tada je odigrala najveću ulogu i pokazala da je najefikasnije glasilo, jer jedinu mogućnost da saznaju šta se dešava građani su imali putem radija.

NATO bombardovanje ostavilo je strašne posljedice, koje se osjećaju i danas, i ogromnu štetu koju Foča godinama poslije nije mogla da sanira. Južni most slobode na ulazu u Foču obnovljen je 2001.godine, dok je prošle godine zvanično otvoren željezni most na rijeci Drini “9.maj” u naselju Donje Polje, koji je godinama čekao rekonstrukciju.

NATO agresija na RS pod nazivom „Namjerna sila“ počela je 30.avgusta 1995.godine.

Na položaje Vojske Republike Srpske NATO avijacija bacila je ukupno 1.026 bombi, od čega 708 vođenih, a ukupna težina bačenog eksploziva iznosila je oko 10.000 tona.

NATO zločinci su u akciji pod nazivom „Namjerna sila“ koristili radioaktivnu municiju sa osiromašenim uranijumom, uz objašnjenje da „ona treba Srbe u BiH da dovede za pregovarački sto“.

Povod za NATO agresiju bila je eksplozija na sarajevskoj pijaci Markale, 28. avgusta 1995. godine, za koju su optuženi Srbi iako je u izvještaju nezavisne komisije iz tog perioda navedeno da „ne postoje jasni dokazi da su granate došle sa srpskih položaja“, što je potvrdio lično i Jasuši Akaši, tadašnji izaslanik generalnog sekretara UN za Balkan.

Tadašnji komandant UNPROFOR-a general Majkl Rouz izjavio je nakon incidenta na Markalama da se ne može utvrditi odakle je granata ispaljena. Ruski pukovnik, komandant ruskog mirotvoračkog bataljona u Sarajevu Andrej Demurenko, koji je učestvovao u istrazi, izjavio je da su Srbi „nepravedno bili optuženi samo da bi NATO imao povod za napad“.

Sve te tvrdnje nisu ništa značile za NATO savez, već su se otvoreno svrstali na stranu Bošnjaka i počeli agresiju na položaje Vojske Republike Srpske.

Bombardovanje Republike Srpske okončano je 14. septembra 1995. godine kada je postignut dogovor da Vojska Republike Srpske povuče teško oružje iz takozvane „Zone bezbjednosti“ što je i učinjeno 17. septembra.

Prema odluci Odbora Vlade Republike Srpske za njegovanje tradicije oslobodilačkih ratova koja je donesena u martu ove godine, kao Dan sjećanja na žrtve NATO bombardovanja u Srpskoj određen je 9. septembar. Taj datum izabran je u znak sjećanja na dan kada su u NATO bombardovanju ubijeni brat i sestra Radmila i Radenko Galinac iz naselja Grlica u Vojkovićima na srušenom mostu u naselju Semizovac kod Sarajeva.