VIŠEGRAD – Izdavačka kuća Mitropolije dabrobosanske “Dabar” upriličila je u Narodnom domu manastira Uspenja Presvete Bogorodice u Dobrunu promociju fototipskog izdanja sarajevskog prepisa “Zakonopravila Svetog Save”, na kome je rađeno pune dvije godine.
Priređivač Stanka Stjepanović sa Bogoslovskog fakulteta u Foči istakla je sinoć da je Sveti Sava napisao “Zakonopravila” – zakon po kome će se rukovoditi Srpska pravoslavna crkva i po kojima će se upravljati srpska država.
“Specifičnost sarajevskog prepisa u odnosu na ostale sačuvane ogleda se u njegovoj očuvanosti u kompletnom originalnom izgledu, kao i to da se na marginama zapisa može vidjeti istorijat događaja stare crkve u Sarajevu”, rekla je Stjepanovićeva.
Druga specifičnost prepisa odnosi se na to da je u njemu prvi zapis pisan slovenskim rukopisom sa zapisom monaha Isajie, koji je bio u delegaciji cara Lazara koja je isposlovala skidanje anateme sa Srpske pravoslavne crkve kod carigradskog patrijarha.
“Ovaj prepis pisan je na ovčijoj koži i njegova vrijednost je što neće služiti samo lingvistima i crkvi, nego i državi za specifičnosti građanskih i porodičnih prava”, dodala je Stjepanovićeva.
Novinar i publicista iz Foče Radisav Mašić rekao je da je Sveti Sava napisao Zakonopravila 100 godina prije nego što je car Dušan objavio svoj Zakonik.
“Riječ je o dokumentu koji uređuje ne samo crkveni nego i svjetovni život srednjovjekovne Srbije i to pravilo će biti osnov za kasnije donošenje svih naših zakona”, pojasnio je Mašić.
On je istakao da je ono višestruko značajno za narod u Republici Srpskoj jer predstavlja još jedan dokaz o vjekovnom postojanju srpskog naroda na ovim prostorima, zbog čega je trebalo i mnogo ranije da bude objavljeno.
Jeromonah Serafim Gligić iz manastira Svetog Nikolaja u Dobrunskoj Rijeci rekao je da se prepis pojavio u pravo vrijeme, jer je Sveti Sava davno uveo Srbe, ne u Evropu, u skup prosvjećenih naroda, nego i u svijet i u vječnost.
“Prepis ima 732 stranice, štampan je u hiljadu primjeraka, a uskoro će izvjestan broj biti u prodaji i u bibliotekama”, naveo je Gligić.
Izdavačka kuća Mitropolije dabrobosanske “Dabar”, nakon dvije godine rada, uspješno je završila projekat fototipskog izdanja sarajevskog prepisa Zakonopravila Svetog Save.
Riječ je o vjernoj kopiji originalne knjige koja se čuva u muzeju Stare srpske pravoslavne crkve na Baščaršiji u Sarajevu, a koja je nastala sredinom 14. vijeka, najkasnije 1371. godine, negdje u Bosni. Pisana je na pergamentu i sadrži 367 listova.
Sarajevski prepis Zakonopravila Svetog Save potiče, najvjerovatnije, neposredno od prepisa Budimljanskog episkopa Teofila iz 1252. godine.
Pri objavljivanju ove kapitalne knjige pomogli su brojni darodavci, među kojima Kancelarija za saradnju sa crkvama i vjerskim zajednicama Vlade Srbije, Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske, pravni fakulteti iz Beograda, Banjaluke, Istočnog Sarajeva i Kragujevca, te Pravoslavni bogoslovski fakultet “Sveti Vasilije Ostroški” iz Foče.