Još jedno sjećanje na starobrodske mučenike – Da se ne zaborave i ne ponove [FOTO]

28.05.2023.

ROGATICA – Prema kalendaru Odbora za njegovanje tradicije oslobodilačkih ratova pri Vladi Republike Srpske, zadnje subote u maju svake godine kao događaj od republičkog značaja vraća se sjećanje na stradanje 6000 Srba u Starom Brodu i Miloševićima selima na granici opština Rogatica i Višegrad.

Tako je bilo i ove godine, 27. maja. Vraćeno je sjećanje na zločin koji se desio prije ravno 81, a zbog lažnog bratstva i jedinstva skrivan 66 godina, kada su ustaše zloglasne Crne legije pod komandom Jure Francetića u ovim malim selima na lijevoj obali Drine sredinom marta 1942. godine u tada, zbog proljećnih kiša i topljenja snijega sa okolnih brda na svirep način nepregledne kolone izbjeglica Srba sa podrčja Olova, okoline Sarajeva, Kladnja, Han Pijeska, Romanije i Sokoca, Rogatice i Borika, u smrt poslale preko 6000 Srba, uglavnom žena, djece i staraca koji su idući u izbjegličkom kolonama željeli da pređu Drinu i domognu se slobode u Srbiji.

U tom starobrodskom paklu, prema podacima iz muzejske postavke u kompleksu koji čuva sjećanje na žrtve koje su stradale u nezapamćenom zločinu, do sada je imenom i prezimenom, godinom i mjestom rođenja i boravka, utvrđeno da je ubijeno i bačeno u Drinu 5699 lica. Među njima je 126-toro djece do godinu dana, 406 od 1 do 5 godina, 947 od 5 do 14 godina, 3615 od 14 do 60 godina, od kojih je 326 neudatih djevojaka, i 544 od 61 i više godine starosti.

Ovaj tužni spisak stalno se dopunjava, ali će, rečeno je ovom prilikom, ostati dosta onih za koje nema ko da dadne podatke, jer su tada u Drini završile cijele porodice.

Poslije parastosa stradalim i u znak sjećanja na njih i sve ostale stradale srpske mučenike u Starom Brod u Miloševićima, koji je odslužio protojerej stavrofor Dragan Vukotić, položen je vijenac institucija Republike Srpske i u vode Drine, koja je za divno čudo ove subote bila mirna i čista, bačena je po jedna cvena ruža.

Ovom činu pijeta prisustvovao je ministar rada i boračko-invalidske zaštite u Vladi Republike Srpske Danijel Egić, izaslanik srpskog člana Predsjedništva BiH Željke Cvijanović Boško Tomić, načelnici opština Višegrad Mladen Đurović, Rogatica Milorad Jagodić. Novo Goražde Mila Petković, Sokolac Milovan, Cicko, Bjelica i Pale Boško Jugović, te predstavnici opštine Han Pijesak, Boračke organizacije na čelu sa predsjednikom Radanom Ostojićem i Skupštine Saveza Ratnih vojnih invalida Republike Srpske Milomir Ećimović i više drugih vladinih i nevladinih organa i organizacija te delegacija Trećeg pješadijskog (Republika Srpska) puka Vojske BiH, članova porodica stradalih u talasima plahovite Drine iz proljeća 1942. nikad se ne ponovilo.

Prisutnim na ovom skupu obratili su se proto Dragan Vukotić, kao jedan od najzaslužnijih za čuvanje sjećanja i začetnik ideje o izgradnju Spomen kompleksa u Starom Brodu, Boško Tomić, ministar Egić i načelnik opštine Višegrad Mladen Đurović i njihove besjede upućivale su na zajednički zaključak da se zločin u Starom Brodu i svi drugi tokom odbrambeno-otadžbinskih ratova ne smiju zaboraviti i učiniti sve da se nešto slično više nikad i nikom ne smije ponoviti, a istinu o njima treba prenositi iz generacije u generaciju uz zavjet da čuvaju Republiku Srpsku jedinstvom u svim segmentima života.

U prigodnom kulturnom programu učestvovali su učenici Srednjoškolkog centra „Ivo Andrić“ iz Višegrada, od kojih su, kako je rečeno, većina u Stari Brod došla, takoreći, sa maturske večeri i predvođeni profesorkom srpskoj jezika i književnosti Dijanom Inđić Milošević uspješno izveli recital „Majke na Drini“, a profesor vjeronauke Zoran Kanostrevac, govorio je o kulturi sjećanja. Svim učesnicima ovog programa uručeni su skromni pokloni, a posebna zahvalnica Crkvene opštine Višegrad za doprinos održavanju Spomen kompleksa u Starom Brodu uručena je Spasilačkom klubu „Volf“ iz Foče.

Tekst i foto: Sreten Mitrović