ANDRIĆGRAD – U Andrićgradu je promovisan avgustovski broj “Istorijskih svesaka” u izdanju Andrićevog instituta, koji je posvećen srpskom frontu 1914. godine, sa naglaskom na sjajnu pobjedu srpske vojske u Cerskoj bitki.
Promovišući osmi broj “Istorijskih svesaka”, direktor Arhiva Srbije i rukovodilac Odjeljenja istorije na Andrićevom institutu Miroslav Perišić rekao je da je nastavljena dobra praksa objavljivanja originalnih dokumenata iz perioda Prvog svjetskog rata.
“Ovaj put smo sakupili i javnosti predstavili dokumenta o prvoj većoj pobedi saveznika u Prvom svetskom ratu”, rekao je Perišić, precizirajući da je riječ o dokumentaciji iz diplomatskih arhiva.
On je naglasio da je postalo uobičajeno da svaki broj “Istorijskih svesaka” objavi po neki originalan dokument, kao i svjedočenja objavljena u srpskoj štampi od prije 100 godina.
Tako su u ovaj broj uvršteni izvještaji sa srpskog fronta 1914. godine, objavljeni u “Srpskim novinama”, “Ilustrovanom listu”, “Pravdi”, “Strži”, te pet tekstova objavljenih u “Politici”.
Perišić je izdvojio i tekstove o Gavrilu Principu u tamnici, te o Prvom svjetskom ratu u zabilješkama savremenika.
“Objavili smo i zanimljivu belešku iz Tekeriša, sela podno Cera, gde je 1928. godine podignuta spomen-kosturnica poginulim borcima Cerske bitke”, rekao je Perišić.
On kaže da su tu pohranjene i kosti jednog srpskog vojnika, pronađene ispod stabla breskve.
“Utvrdili su da je koren izrastao iz koštice breskve iz grla vojnika”, rekao je Perišić, dodavši da je odraslo stablo preneseno uz spomen-kosturnicu i prozvano vojnikova breskva.
Perišić je najavio da će “Istorijske sveske” u narednim brojevima objaviti izvještaje sa ratišta Prvog svjetskog rata iz austrougarske, britanske i francuske štampe.
Istoričar Svetozar Rajak, profesor u Londonskoj školi ekonomije i političkih nauka LSI, rekao je da su “Istorijske sveske” istorijske poruke, jer iz zaborava istorije izvlače brojne bitne sitnice.
“U ovom broju se posebno afirmiše moralni značaj prve velike bitke u Prvom svjetskom ratu, koja je 1914. godine vođena na Ceru”, rekao je Rajak.
Dr Borivoje Milošević je istakao da su “Istorijske sveske” za kratak period postale prepoznatljivo i cijenjeno štivo među čitaocima, a posebno po objavljivanju originalnih dokumenata.
Srpska vojska porazila je u avgustu 1914. godine, pod komandom generala Stepe Stepanovića, daleko nadmoćniju austrougarsku vojsku, izazvavši šok u Beču i Berlinu, ali i oduševljenje među saveznicima.