500 godina Goraždanske štamparije

KOLIJEVKA SRPSKOG ĆIRILIČNOG ŠTAMPARSTVA

NOVO GORAŽDE – U sklopu obilježavanja 500 godina Goraždanske štamparije, koja je od 1519. do 1521. godine radila u tadašnjem manastiru, danas hramu Svetog Georgija u Donjoj Sopotnici, tokom ove godine planirane su brojne aktivnosti, potvrdila je načelnik opštine Novo Goražde, Mila Petković.

Prigodna marka Pošta Srpske

-Povodom ovog izuzetnog jubileja u saradnji sa Poštama Srpske izrađena je prigodna poštanska marka sa motivima iz prve knjige Liturgija-Služabnik, koja je u Donjoj Sopotnici štampana 1519. godine, i motivima crkve Svetog Georgija u Donjoj Sopotnici, pojasnila je Petkovićeva.

Ona je dodala da će ova poštanska marka biti u opticaju od 28. januara 2019. godine.

-Štampano je 15.000 primjeraka blok markica i 300 svečanih FDC koverata, naglasila je Petkovićeva.

Po riječima Načelnika za privredu i društvene djelatnosti opštine Novo Goražde, Tomislava Čarapića, Biljana Samardžić, redovni profesor na Filozofskom fakultetu Pale i profesor na Pravoslavnom Bogoslovskom fakultetu u Foči, je napisala monografiju o Goraždanskoj štampariji, čije će štampanje finansirati SPKD „Prosvjeta“, a biće objavljena tokom 2019. godine.

-I predavanjima o značaju Goraždanaske štamparije i ćiriličnog pisma za srpski narod ona je dodatno uključena u obilježavanje 500 godina Goraždanske štamparije, ističe Čarapić, naglašavajući da je njena knjiga tim značajnija što se radi o do sada najkompletnijoj monografiji o Goraždanskoj štampariji.

Mitropolit Hrizostom imenuje Organizacioni odbor

I Mitropolija dabrobosanska aktivno se priprema za obilježavanje ovoga velikog jubileja.

-Mitropolit dabrobosanski gospodin Hrizostom je najavio skoro donošenje odluke o imenovanju Organizacionog odbora za obilježavanje 500 godina Goraždanske štamparije, koji će biti sastavljen od univerzitetskih profesora i akademika SANU, kaže načelnik opštine Novo Goražde, Mila Petković.

Ona je istakla da je centralni događaj obilježavanja ovog jubileja planiran za septembar 2019. godine u porti crkve Svetog Georgija, u Donjoj Sopotnici.

Podrška Vlade Republike Srpske

-Petkovićeva podsjeća da je Vlada Republike Srspske donijela odluku kojom se zadužuju ministarstva prosvjete i kulture, ministarstvo finansija i sekretarijat vjera, da se aktivno uključe u obilježavanje ovog značajnog jubileja i obezbijede neophodna sredstva za njegovo dostojno obilježavanje.

Tomislav Čarapić kaže da će nastavak arheoloških istraživanja u porti crkve u Donjoj Sopotnici biti tokom 2019. godine.

-Zbog opsežnih arheoloških iskopavanja neophodno je izmještanje sadašnjih crkvenih odaja, pa je Crkvena opština goraždanska započela aktivnosti na izgradnji novog objekta, pojasnio je Čarapić.

U opštini Novo Goražde ističu da će tokom ove godine nizom drugih manifestacija i sadržaja, kako na lokalu opštine Novo Goražde, tako i šire, biti programski obilježen ovaj jubilej, uz naglasak na značaj Goraždanske štamparije i ćiriličnih crkvenih knjiga koje su tu štampane. Jedna od ideja je da se ustanovi kolonija grafičara i povelja Ljubavića.

Aktivno uključenje iseljenih Goraždana

-U svim ovim aktivnostima očekujemo aktivno uključenje goraždana koji su rasuti diljem svijeta, a koje spaja crkva Svetog Georgija i njeno naslijeđe, koje bi trebalo da se prenosi na mlađe generacije bez obzira u kojem dijelu svijeta žive, poručila je Mila Petković, načelnik opštine Novo Goražde.

Prošlo je tačno 500 godina, kako su u hramu Svetog Georgija u Donjoj Sopotnici kod Novog Goražda štampane prve crkvene ćirilične knjige na prostorima današnje Bosne i Hercegovine, u štampariji Božidara Goraždanina, drugoj iza Cetinjske, odakle su distribuirane karavanskim drumovima do pravoslavnih crkava i manastira. Nakon toliko godina tri nepotpuna izdanja Psaltira s posledovanjem, Molitvenika i Služabnika-Liturgije, štampane ovdje između 1519. i 1523. godine, do današnjih dana sačuvana su jedino u Veneciji, Dubrovniku, Budimpešti, Sankt Peterburgu, Beogradu… Reprint izdanja ovih značajnih knjiga objavljen je 2006. godine i promovisan u porti hrama Svetog Georgija u Donjoj Sopotnici.