Selo Sjeversko – pomen kralju Petru Oslobodiocu

ROGATICA – Centralni dio šestog dana manifestacija koje se u Rogatici održavaju povodom predstojeće krsne slave opštine Preobraženja Gospodnjeg dogodio se juče, subota, 16. avgusta, u 20 kilometara udaljenom selu Sjeversku kod Borika. U organizacviji Udruženja potomaka i poštovalaca ratnih dobrovoljaca 1912-1918. opštine Rogatica održan je pomen i položen vijenac na spomenik kralju Petru Prvom Velikom, ili, kako su ga iz milošće zvali njegovi sljedbenici, Oslobodiocu, koji je u ovom selu ispod Bokšanice i Devetaka otkriven 27. jula po starom, podnosno 9. avgusta po julijanskom kalendaru, davne 1925. godine.

Spomenik Kralju Petru na Sjeversku iz 1925. godine

Podigao ga je narod ovog kraja „kao vječitu zadužbinu svom voljenom oslobodiocu mile nam otadžbine iz općina Godomilje, Živaljevići, Žepa i Podžeplje“, piše na čeonoj strani spomenika na kojoj je isklesan i Kraljev lik u srebrenoj boji.

Sličan spomenik kralju Petru Oslobodiocu, reče predsjednik Udruženja potomaka i poštovalaca ratnih dobrovoljaca 1912-1918. Rogatica, Rade Jovanović, u BiH ima još samo u Mrkonjić Gradu.

Nakon vjerskog pomena Kralju, vojskovođama i vojnicima stradalim u balkanskim ratovima i Prvom svjetskom ratu, koga je vodio Rajko Cvjetković, starješina crkve Svete Trojice u Rogatici, kod ovog na Sjeversku umirovljeni protojerej stavrofor Jovo Planojević, čiji je otac Vaso bio jedan od vodećih idejnih tvoraca i dobrotvora pri njegovoj izgradnji, prisutne, među kojima je bio i načelnik opštine Rogatica Tomislav Puhalac, upoznao sa kraćom istorijom ovog spomenika.

– Podignut je, rekao je on, poslije samo 7 godina od završetka Prvog velikog rata prilozima građana i privrede ovog dijela tadašnjeg rogatičkog sreza. Pokretač akcije za njegovu izgradnju bio je tadašnji načelnik sreza Nikolić, a utemeljivači, uz ostale, bili su Sofren Jovanović, Manojlo Kojić, Marko Radović, Radovan Cvijetić, Mehaga Zimić, Edhem Hajdarević i drugi. Kao dobrotvori uz Vasu Planojevića i njegovog brata Mila, bili su Anton Nebesni,žand.narednik, Aćim Veljović, Hans Kavran,inž. firme „Propes“, Novica Veljović, lugari Marko Stanar i Milan Radojičić i Milovan Rajak.

Ostaci spomenika Kralja Petra na Sjeversku nakon rušenja 1941. godine

Spomenik u Sjeversku ustaše su oborile 11. jula 1941. i kamen od koga je građen ostao je na mjestu gdje je on bio. Međutim, većina kamena od strane komunističkog režima, poslije Drugog svejetskog rata, survano je u obližnju provaliju s namjerom da bude zatrpan kao smeće.

– Na sreću našli su se ljudi i ponovo mu vratili život početkom devedesetih godina prošlog vijeka. Djelimično je obnovljen, a pravu obnovu dobiće ove i naredne godine kada će biti obilježeno 90 godina od njegove prve izgradnje i otkrivanja, rekao je ovom prilikom načelnik opštine Tomislav Puhalac.

Rade Jovanović je prisutnim na Sjeversku pročitao i kraću biografiju Kralja Petra Prvog Oslovodioca koji je rođen 11. jula 1844., a zanimljivo, umro je, 16. avgusta 1921. kog datuma mu se, evo danas, odaje pošta ovdje na Sjeversku odakle puca pogled na sve strane boričkog platoa u znak zahvalnosti naroda ovog kraja rogatičke opštine.